Ασουρές

Όπως ξέρετε, είμαι Πολίτισσα. Από μικρή λοιπόν κάθε Αγίας Βαρβάρας αφενός κοινωνούσαμε στην εκκλησία τα παιδιά για τα Χριστούγεννα και αφετέρου φτιάχναμε για μία και μοναδική φορά το χρόνο τον ασουρέ, μια τελετουργική κρέμα να την πω που βάση έχει το σιτάρι, τις σταφίδες και τα ξερά φρούτα. Η προετοιμασία της ξεκινά από την προηγούμενη μέρα το βράδυ με το μούλιασμα του σιταριού, το βράσιμο την επομένη το χάραμα και τέλος το δέσιμο της κρέμας και το άδειασμα στα μπωλάκια. Κατόπιν ακολουθούσε ο εκκλησιασμός. Μετά την εκκλησία μοιράζεται στη γειτονιά για την υγεία των παιδιών, να τα προστατεύει η Αγία Βαρβάρα από τις αρρώστιες και κυρίως-όπως έλεγε η γιαγιά μου - από την ευλογιά. Άλλοι λένε ότι το έθιμο είναι μουσουλμανικό, γι' αυτό και απαντάται στους Πολίτες, τους Σμυρνιούς, τους Πόντιους αλλά και τους Βορειοελλαδίτες και δη στους Θρακιώτες, που είχαν μεγαλύτερη επαφή με τον μουσουλμανικό πληθυσμό. Αλλοι λένε πως έρχεται από την αρχαιότητα (έθιμα συνδεόμενα με τη σπορά).
Χρόνια ολόκληρα θυμάμαι τη γιαγιά μου να γαρνίρει τελευταία στιγμή τον ασουρέ με καρύδι (που πέρναγα εγώ το βράδυ από τον τρίφτη), σπόρους ροδιού και κανέλα, να παίρνω εγώ δυο δυο τα μπωλάκια και να ανεβοκατεβαίνω με τις σκάλες την πολυκατοικία (ευτυχώς μόνο 4 όροφοι αλλά με εφτά διαμερίσματα στον όροφο) για να μοιράζω σε όλα τα διαμερίσματα τον ασουρέ. Εκτός από εμάς παρόμοιο έδεσμα έφτιαχναν και οι Σμυρνιές. Στη γειτονιά υπήρχαν πολλές (Νέα Σμύρνη γαρ). Η διαφορά ήταν ότι η κρέμα αυτή ήταν χυλωμένη χωρίς καθόλου σιτάρι μέσα.  Όλα τα άλλα υλικά περίπου ίδια. Θύμιζε σε χρώμα - λίγο πιο ανοιχτό - και υφή την μουσταλευριά, όχι όμως σε γεύση. Καταλαβαίνετε τον πανικό Κυρίου που επικρατούσε στις σκάλες με παιδιά να ανεβοκατεβαίνουν, να παίζουν, να τους πέφτει ο ασουρές .... Ενα ευτυχισμένο πανδαιμόνιο.
Μεγάλωσα, έφυγα, παντρεύτηκα, μετακινήθηκα σε άλλη περιοχή, όμως το έθιμο το κράτησα. Αρχικά η γιαγιά δηλαδή, γιατί έμενε μαζί μου πολλά πολλά χρόνια και τα τελευταία 4 χρόνια εγώ μόνη μου.
Στο μοίρασμα το χαλάμε λίγο ειδικά όταν πέφτει καθημερινή και οι περισσότεροι εδώ δουλεύουμε. Σε κάποιους γνωστούς που φεύγουμε πάνω κάτω την ίδια ώρα το πηγαίνω πρωί. Κι αυτό αν καταφέρω να το φτιάξω εξ ολοκλήρου από την προηγούμενη. Αν όχι το μοίρασμα γίνεται αργά το βράδυ, αφού τον ασουρέ τον φτιάχνω γυρνώντας από το γραφείο.

Υλικά
1/2 κιλό σιτάρι αποφλοιωμένο
1 φλυτζάνι ζάχαρη
1 ξύλο κανέλας
1/2 φλυτζάνι σταφίδες ξανθές
1/2 φλυτζάνι σταφίδες μαύρες
1/2 φλυτζάνι χουρμάδες ξερούς χωρίς κουκούτσι
1/2 φλυτζάνι αποξηραμένα βερύκοκκα
4 κουταλιές σούπας αλεύρι
1 φλυτζάνι καρύδια τριμμένα
σπόρους από ένα ρόδι
κανέλα σκόνη για το γαρνίρισμα

Εκτέλεση
Από το βράδυ βάζουμε σε κατσαρόλα (ή χύτρα ταχύτητος - οι Πολίτες την έλεγαν ντουντουκλού) το σιτάρι να μουλιάσει σε νερό, αφού πρώτα το πλύνουμε με νερό (κι αυτό γιατί θα χρησιμοποιήσουμε το νερό του μουλιάσματος). Καλό είναι να μείνει στο νερό για 12 ώρες.

Την επομένη το πρωί/ή μετά από 12 ώρες, προσθέτουμε και άλλο νερό (αρκετό ώστε να καλυφθεί και να έχει άλλο τόσο από πάνω) και βράζουμε το σιτάρι. Χρειάζεται τουλάχιστον 3-4 ώρες. Εγώ χρησιμοποιώ χύτρα ταχύτητας και σε μια ώρα είναι έτοιμο.

Προσθέτουμε και άλλο νερό (1-2 ποτήρια) και το ξαναβάζουμε σε χαμηλή φωτιά.

Προσθέτουμε τις σταφίδες  (και τις ξανθές και τις μαύρες), τους χουρμάδες κομμένους σε κομματάκια, τα βερύκοκκα (καϊσιά τα λένε οι Πολίτες) και αυτά κομμένα σε κομμάτια, αν τυχόν θέλετε δαμάσκηνα ξερά, μπαίνουν και αυτά, και το ξύλο της κανέλας.

Στη φωτογραφία βλέπετε δείγμα από αυτά που έβαλα, γιατί ολομόναχη έπρεπε και να ανακατεύω συνέχεια το  γλυκό για να μην πιάσει και να ρίχνω τα υλικά και ... να φωτογραφίζω, δεν γινόταν πάντα.
Αφήνουμε να βράσει σε χαμηλή φωτιά ανακατεύοντας για ένα δεκάλεπτο, εως ότου μαλακώσουν τα αποξηραμένα μας φρούτα, οι δε σταφίδες παίρνουν μορφή σταφυλιού. Ρίχνουμε και τη ζάχαρη και αφήνουμε να πάρει μια βράση.

Σε ένα τηγάνι που το έχουμε ζεστάνει, καβουρντίζουμε σε χαμηλή φωτιά το αλεύρι μέχρι να αλλάξει χρώμα. Προσοχή μη σας καεί (αν το δείτε να παίρνει καφέ χρώμα η κάτω μεριά του, αποσύρετε το τηγάνι από το μάτι και ανακατεύετε πιο γρήγορα, σώζεται)

Προσθέτουμε 2-3 ποτήρια χλιαρό νερό και ανακατεύουμε καλά να διαλυθεί το αλεύρι και το ρίχνουμε στην κατσαρόλα

Το αφήνουμε να πάρει μια ακόμη βράση για μερικά λεπτά (πήζει, αλλά όχι πολύ) και ο ασουρές είναι έτοιμος. Τον αδειάζουμε σε μπωλάκια.

 

Με τον τρίφτη, αλέθουμε/τρίβουμε το καρύδι
Ο τρίφτης που χρησιμοποιώ είναι μεγαλύτερος από μένα αλλά κάνει τέλεια τη δουλειά του. Έχει μάλιστα και ... πατέντα στις ΗΠΑ!!!!!

Ξεσπορίζουμε και το ρόδι

Όταν κρυώσει ο ασουρές στα μπωλάκια, τα βάζουμε στο ψυγείο. Όταν είναι η ώρα να σερβίρουμε ή να μοιράσουμε γαρνίρουμε με το τριμμένο καρύδι, ρίχνουμε σπόρους ρόδι και κανέλα (σκόνη).

Οι αναλογίες αυτές βγάζουν 20 μπωλάκια σαν αυτά στις φωτογραφίες.

Χρόνια Πολλά για της Αγίας Βαρβάρας με υγεία σε όλους, και να χαίρονται τη γιορτή τους οι εορτάζουσες!